Verduurzaming van diversiteitsensitieve jeugdhulp. Hoe verder? Blog drs. Mustafa Talib, docent-onderzoek bij het lectoraat Jeugdhulp in transformatie, 14-12-2021.

• ‘De vader (van Somalische komaf) houdt zijn dochter thuis, omdat zij de dag daarvoor niet direct uit school naar huis is gekomen en met een jongen op straat is gezien’
• ‘De moeder (van Marokkaanse komaf) vindt dat seksuele voorlichting op de meidenopvang niet strookt met haar geloof’.

Zomaar twee situaties waarbij jeugd- en gezinsprofessionals de juiste balans moeten vinden tussen enerzijds open staan voor de leefwereld van en anderzijds passende hulp bieden aan gezinnen met een niet-westerse migratieachtergrond. En dat blijkt in de praktijk nog lang niet altijd goed te gaan.

De vraag is of er voldoende kennis is over het thema diversiteitsensitief werken. Die is er. De afgelopen decennia zijn er veel onderzoeken op dit thema uitgevoerd. Toch wordt deze kennis niet overal en altijd toegepast. En als dit wel het geval is, dan wordt het niet altijd op een duurzame manier doorgevoerd binnen jeugdhulporganisaties. Dit was de conclusie van een verkennend onderzoek dat we als lectoraat Jeugdhulp in transformatie samen met het Kennisplatform Integratie en Samenleving (KIS) in de regio Haaglanden hebben uitgevoerd.

Het was de aanleiding om samen met een aantal enthousiaste jeugdhulpprofessionals, managers en studenten, leernetwerken op te zetten. Dit met als doel kennis en ervaringen uit te wisselen en te experimenteren rond de verduurzaming van diversiteitsensitief werken in Haaglanden. In alle bescheidenheid: het resultaat mag er zijn. Vier praktische tools bedoeld voor professionals die jeugdigen en gezinnen met een niet-westerse migratieachtergrond begeleiden. Ontwikkeld met input van het lectoraat, KIS en de aan de leernetwerken deelnemende professionals. Lees hier meer over de leernetwerken.

Vier praktische tools

De eerste tool heeft de vorm van een stappenplan en kan ingezet worden bij een team- of  casusbespreking of een intervisiebijeenkomst. De tool bestaat uit een voorbeeldcasus, vragen voor de casusbespreking en specifieke aandachtpunten. Verder bevat de tool aandachtspunten om diversiteitsensitief te kunnen werken.

De tweede tool betreft de samenwerking tussen informele en formele organisaties. Het is een stappenplan dat gebruikt kan worden bij het initiëren en realiseren van samenwerking tussen generieke/cultuurspecifieke jeugdhulporganisaties en informele professionals, organisaties en netwerken.

De derde tool heeft als doel het informeren van gezinnen die niet bekend zijn met de Nederlandse jeugdhulp en die zelf de ingang naar hulp niet vinden. Het gaat om gezinnen met een migratieachtergrond die een ander referentiekader voor opvoeden hebben dan professionals.

De vierde tool betreft een visiedocument voor professionals en organisaties, waarmee het gesprek tussen hulpverleners en managers over diversiteitsensitief werken gevoerd kan worden. Bovendien helpt de tool om te komen tot een heldere visie binnen de organisatie.

Hoe nu verder?

De belangstelling voor de tools bleek groot te zijn. Aan een online sessie* begin november namen meer dan 120 enthousiaste professionals en managers deel. In deze sessie werden workshops aangeboden waarin de tools centraal stonden. De inleiders van de workshops waren deelnemer in een van de leernetwerken en ze stonden aan de basis van de ontwikkeling van de tools. Professionals die deelgenomen hebben aan de workshops, waren enthousiast over de tools. Omdat ze zoekende zijn, willen ze de tools graag inzetten om gezinnen met een migratieachtergrond beter te bereiken en te bedienen.

De belangstelling voor praktische tools en instrumenten horen we ook terug in onze gesprekken met professionals in het werkveld en docenten van de opleidingen Social work en Pedagogiek aan De Haagse Hogeschool. Wat ons betreft, is de volgende stap tweeledig: investeren in de verspreiding van de tools via verschillende kanalen om zoveel mogelijk jeugd- en gezinsprofessionals hiermee kennis te laten maken. Met docenten van beide opleidingen zijn we in gesprek om de tools op te nemen in het curriculum. Deze stap is wat ons betreft (en met ons meerdere docenten) onmisbaar in het opleiden van aankomende professionals, want, aldus een collega-docent, ‘in een beroepenveld waar met verschillende mensen met verschillende socialisatieprocessen is het niet meer dan normaal om daar in de begeleiding en hulpverlener rekening mee te houden en bij proberen aan te sluiten’.

* Deze sessie is georganiseerd door het KIS samen met het Platform Vakmanschap Jeugdprofessionals. De sessie kan hier teruggekeken worden.