Missie en visie
Het kennisnetwerk verbindt de Haagse Hogeschool, jeugdhulpaanbieders en gemeenten in Haaglanden met een missie: ‘leren innoveren’. Het versterken van ‘leren innoveren’ in de lokale en regionale praktijk draagt bij aan het continue proces van verbetering van de kwaliteit van de jeugdhulp. De praktijkgerichte onderzoeken van het kennisnetwerk hebben tot doel dit ‘leren’ te versterken, zowel bij aankomende en reeds werkzame professionals als bij beleidsmakers en bestuurders. Op die manier dragen we bij aan een betere ondersteuning en daarmee aan het welzijn van kinderen en gezinnen in een kwetsbare positie.
Binnen de regio Haaglanden zijn er aanzienlijke verschillen in de inrichting van de infrastructuur rondom jeugdhulp. Deze verschillen hebben enerzijds te maken met de grote verscheidenheid in demografie en cultuur binnen de regio. Zo zijn er aan het ene uiterste zeer sterk stedelijke en meer kwetsbare wijken in en rond het centrum van Den Haag, en aan het andere uiterste meer dorpse omgevingen met een sterke sociale cohesie, zoals in het Westland. Maar ook maken verschillende gemeenten in de regio Haaglanden welbewust verschillende keuzen in de inrichting van de basisinfrastructuur van de jeugdhulp. Sommige gemeenten werken met jeugdteams, andere kiezen voor brede sociale teams, de zogenaamde 0-100 teams. Sommige zoeken juist een sterke samenwerking met de scholen, als vindplaats van alle jeugdigen en kiezen de zorginfrastructuur van het onderwijs als basis om bij aan te sluiten. Tot deze diverse werkelijkheid moet elke jeugdzorgprofessional zich kunnen verhouden, en zij/hij moet in staat zijn om in dit diverse veld bij te dragen aan effectieve en integrale jeugdhulp.
Het uitgangspunt van het Kennisnetwerk Jeugd Haaglanden is om door praktijkgericht onderzoek de jeugdhulpprofessional optimaal in positie te brengen om jeugdigen en ouders in een kwetsbare positie passend te ondersteunen. Het in optimaal in positie zijn van de jeugdhulpprofessional is dé (noodzakelijke) voorwaarde om te komen tot die goede en passende ondersteuning. Dit is in lijn met het vijfde transformatiedoel van de Jeugdwet: meer ruimte voor professionals om de juiste hulp te bieden, onder andere door vermindering van regeldruk. Bij het optimaal positioneren van de jeugdhulpprofessional houden we rekening met de overige transformatiedoelen van de Jeugdwet:
- Preventie en uitgaan van eigen verantwoordelijkheid en eigen mogelijkheden (eigen kracht) van jeugdigen en hun ouders, met inzet van hun sociale netwerk;
- Demedicaliseren, ontzorgen en normaliseren door onder meer het opvoedkundig klimaat te versterken in gezinnen, wijken, scholen en in voorzieningen als kinderopvang en peuterspeelzalen;
- Eerder de juiste hulp op maat te bieden om het beroep op dure gespecialiseerde hulp te verminderen;
- Integrale hulp aan gezinnen volgens het uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’.
Ons uitgangspunt betekent dat de praktijkgerichte en op ‘leren’ gerichte onderzoeken van het kennisnetwerk direct gerelateerd zijn aan:
- de toerusting van de jeugdhulpprofessional voor een optimale ondersteuning van jeugdigen en ouders in een kwetsbare positie;
- de randvoorwaarden die deze toerusting optimaliseren.
De focus ligt daarbij op de regio Haaglanden. Op basis van onderzoek en opgedane kennis levert het kennisnetwerk een bijdrage aan het maatschappelijke debat over opvoeden en opgroeien in brede zin, zowel in regionaal als landelijk.
Het kennisnetwerk kent vier onderzoekslijnen. Deze onderzoekslijnen hangen onder de paraplu zoals hierboven geformuleerd: de toerusting van de jeugdhulpprofessional inclusief de noodzakelijke randvoorwaarden daarvoor. Vanuit dat perspectief kijken we naar de vier onderzoekslijnen, die onderling samenhangen en deels overlappen:
- Alliantie cliënt-professional. Wat hebben professionals nodig om deze alliantie goed en passend vorm te geven? Hoe komen zij met cliënten tot gezamenlijke besluitvorming? Hoe hebben cliënten een volwaardige stem in deze alliantie?
- Vakmanschap. Op welke wijze kunnen we het vakmanschap van de professional versterken? Bijvoorbeeld op het gebied van diversiteitssensitief werken?
- Interprofessionele samenwerking. Wat vraagt interprofessionele samenwerking van de professional? Wat zijn de beste randvoorwaarden voor interprofessionele samenwerking?
- Normaliseren en preventie. Hoe kunnen professionals worden toegerust om te reflecteren op het vraagstuk bij welke opvoed- en opgroeivragen jeugdhulp passend is? Wat hebben zij nodig om daarover het gesprek met inwoners met opvoed- en opgroeivragen aan te gaan? Hoe kunnen zij daarbij optimaal de kracht van preventie benutten? Wat betekenen dominante opvattingen in het maatschappelijke en bestuurlijke debat voor het handelen van professionals?
Het kennisnetwerk heeft hiermee ook oog voor de in 2021 geformuleerde regiovisie. De ambities in deze visie hebben direct te maken met de onderzoekslijnen zoals hierboven geformuleerd.