Kinderopvang belangrijk voor kansrijke start

Het belang van de eerste 1000 dagen

De eerste duizend dagen in het leven van een kind zijn essentieel voor een kansrijke start. Dan worden de fundamenten gelegd voor de biologische, sociale, motorische en cognitieve ontwikkeling van kinderen. Deze periode, die begint vóór de geboorte en doorgaat tot het kind twee jaar oud is, legt de basis voor hun toekomst. Kwetsbaarheden in de omgeving van kinderen, zoals armoede, stress of mishandeling, zijn belangrijke voorspellers van fysieke en mentale problemen op latere leeftijd. 

Kinderen brengen in die periode kostbare tijd door bij de kinderopvang. Dit biedt een unieke kans om actief bij te dragen aan de ontwikkeling van kinderen, terwijl tegelijkertijd de opvang alert kan zijn op potentiële kwetsbaarheden in hun omgeving. Ouders kunnen er advies vragen of verwezen worden naar passende hulpbronnen en diensten. 

De rol van de kinderopvang

Ons onderzoek bevestigt dat de kinderopvang een belangrijke rol speelt in de kansrijke start van kinderen. Deze conclusie trekken we op basis van interviews met 35 ouders en 35 professionals van kinderdagverblijven, die studenten pedagogiek van De Haagse Hogeschool hebben geïnterviewd. Zij hebben deze interviews gehouden in verschillende wijken in Den Haag waar veel en weinig ouders in kwetsbare omstandigheden wonen. 

De rol van de kinderopvang is het ondersteunen van ouders bij het kansrijk op laten groeien van hun kind. Ten eerste stimuleren zij de ontwikkeling van kinderen als zij op de opvang zijn. Zij bieden kinderen een veilige, gestructureerde en liefdevolle omgeving, waarin ze stimulerende activiteiten ondernemen om de ontwikkeling te bevorderen. 

Ten tweede bieden ze ouders laagdrempelige ondersteuning bij de opvoeding. Zij communiceren met ouders over de ontwikkeling van hun kind, geven hen adviezen en signaleren wanneer de ontwikkeling van kinderen anders verloopt. Zowel ouders als professionals zijn overwegend tevreden over hoe de kinderopvang zijn rol vervult. 

“Het contact met [mij als] ouder vind ik belangrijk, dat als die gevallen is of als er iets bijzonders plaatsvindt, dat ik daarvan op de hoogte gehouden wordt. En wat ik heel fijn vind is dat als we thuis bezig zijn met zindelijkheidstraining of met het alleen naar bed gaan, dat ze dat dan ook op de opvang oppakken en dat ik daar heel goede communicatie over heb. Ik kan het echt aan de leidsters toevertrouwen.” 

- Ouder

In de eerste twee jaar hebben ouders met name behoefte aan informatie rondom de basale verzorging van hun kind: voeding, slaap, gezondheid en de motorische/cognitieve ontwikkeling van hun kind. De kinderopvang biedt deze informatie aan via gesprekken met pedagogisch medewerkers, evenementen en de ouderapp. Ook voordat een kind start op de opvang wordt informatie verstrekt.

De kinderopvang als werkgever

Om hun werk goed te kunnen doen, hebben pedagogisch medewerkers voldoende, gezellige en elkaar steunende collega’s nodig. Daarnaast zijn een niet te hoge werkdruk, ontwikkelingskansen en samenwerking met ouders en jeugdgezondheidszorg belangrijk. Het merendeel van de geïnterviewde professionals is tevreden over het werken op de kinderopvang.

“Ik ben heel tevreden hier. We zijn een groot centrum, maar gewoon heel gezellig. Goede samenwerking en ja als dat goed zit dan heeft dat effect op je groep. In mijn groep is het gewoon hartstikke leuk.” 

– Professional

Aanbevelingen

De bevindingen uit dit onderzoek laten kansen zien voor het versterken van de manier waarop de kinderopvang zijn rol in de kansrijke start van kinderen vervult. Zo kan de gemeente samenwerking met de jeugdgezondheidszorg tot stand brengen en kinderopvangorganisaties zorgdragen voor ontwikkelingsmogelijkheden voor pedagogisch medewerkers. Zie het volledige rapport rechts boven voor al onze aanbevelingen voor gemeente, kinderopvangorganisaties en pedagogisch medewerkers. Ook hebben wij een factsheet over het onderzoek gemaakt die zowel hieronder als rechtsboven te downloaden is.